HANDELSNAAM OF MERK, REGIONALE OF TERRITORIALE BESCHERMING VAN MIJN BEDRIJFSNAAM?

Een wezenlijk onderdeel van het ondernemerschap is het kiezen van een goede bedrijfsnaam. Een bedrijfsnaam is een naam waarmee uw bedrijf zich in het handelsverkeer profileert en onderscheidt van anderen.
 
Een bedrijfsnaam – juristen spreken over een handelsnaam - ontstaat indien deze rechtmatig gevoerd wordt ter aanduiding van een onderneming. Een dergelijk recht ontstaat bijvoorbeeld door het gebruik van de handelsnaam op briefpapier, facturen, reclame materiaal, bestelbusje etc. Van oudsher diende de handelsnaam primair ter beschrijving van de onderneming. Tegenwoordig is een handelsnaam, evenals een merk, steeds meer als een teken ter onderscheiding van producten en diensten aan te merken.
 
Het recht op een merk ontstaat primair door inschrijving van dat merk in een van de daarvoor bedoelde registers, als Benelux-merk, Gemeenschapsmerk of internationaal merk. Vanaf inschrijving is het merk voor een periode van 10 jaar geldig, welke periode eventueel verlengd kan worden. Een merk dient primair ter onderscheiding van waren en diensten waarvoor het merk is ingeschreven en geeft het recht aan de merkhouder zich te verzetten tegen gebruik van een identiek of soortgelijk teken voor dezelfde of soortgelijke waren en/of diensten door een derde, zonder dat deze derde hiervoor toestemming heeft verkregen van die merkhouder. 
 
Doordat de functie van de handelsnaam en die van het merk steeds dichter naar elkaar toe zijn gegroeid, komen handelsnaam en merk steeds vaker in elkaars vaarwater. Eveneens ontstaan daardoor geregeld geschillen omtrent gebruik. Het uitgangspunt daarbij is dat de houder van een (ouder) merk een sterker recht heeft dan degene die een (zelfde) handelsnaam voert.
 
Het recht op de handelsnaam verkrijgt u dus van rechtswege indien uw onderneming die handelsnaam rechtmatig voert. De beschermingswaarde is echter gekoppeld aan het geografisch gebruik en daarmee aan de (regionale) bekendheid van de handelsnaam. Eenvoudig gesteld; indien uw onderneming enkel actief is onder handelsnaam X in de regio Eindhoven, kunt u zich niet op bescherming beroepen indien een ander de handelsnaam X in bijvoorbeeld de regio Leeuwarden voert voor een soortgelijke onderneming.

De geografische beperking van bescherming geldt in veel mindere mate voor het merk. Een merk kan grofweg bescherming bieden voor de Benelux, de Europese Gemeenschap of (diverse landen in) de wereld, afhankelijk van het type inschrijving. Indien uw handelsnaam in bovenvermelde situatie tevens een merk is bent u dus niet gebonden aan de geografische beperking en kunt u, gevestigd in Eindhoven, op grond van uw merk X wel degelijk optreden tegen inbreuk door handelsnaam X in Leeuwarden (mits deze gebruikt wordt voor een onderneming die min of meer gelijke producten of diensten verkoopt of aanbiedt).
 
Enkele bescherming op grond van het handelsnaamrecht volstaat vaak prima indien uw onderneming slechts regionaal actief is. De meerwaarde van een merk is in zo een geval vaak nihil en brengt alleen maar extra kosten met zich mee. Als uw onderneming producten en/of diensten aanbiedt op een grotere afzetmarkt en dus niet louter regionaal opereert, is het zinvol eens na te denken over een merkregistratie. Vanzelfsprekend kunnen wij u daarover adviseren.